در مقاله قسمت قبل "طراحی نما شیشه ای برای روشنایی روز" در ارتباط با نور روز، اهمیت، الزامات و کاربرد های آن در فضای داخلی و نمای بیرونی ساختمان ها صبحت شد. در قسمت دوم این مقاله در رابطه با اینکه چه میزان از نور برای کاربری ما مفید بوده و مواردی که در ورود و کنترل نور روز ورودی به فضای ما تاثیر گذار است، صحبت می شود.

میزان حجم مورد نیاز نور طبیعی برای فضا داخلی

نور روز از نظر بزرگی ، جهت گیری ، طیف / رنگ و وابستگی به عواملی مانند آب و هوا ، چیدمان داخلی ، رفتار سرنشین و غیره یک منبع بسیار پویا است.  یک روش جامع برای دسترسی به نور روز از طریق:

1-  کمیت نور روز: به وسیله واحد لوکس (Lux) اندازه گیری می شود (مقدار نور از تمام جهات می آید به نقطه معین می رسد.) این مقدار امکان نقشه برداری توزیع نور در یک اتاق را به طور مستقل از ناظر فراهم می کند. در برخی استاندارد ها توصیه می شود که مقدار روشنایی برای ساختمان های تجاری و مسکونی به ترتیب برابر 500 و 300 لوکس باشد.

2- کیفیت نور روز: این پارامتر بستگی به توزیع یکنواخت نور روز ، تابش خیره کننده ، منظره و غیره دارد. سطوح نور روز در ساختمان با محاسبات آزاد و مستقل نور روز برای آب و هوا ارائه شده، مشخص می شود.

1. بین 8 صبح تا 6 بعد از ظهر
2. برای سطح روشنایی 300 لوکس
3. در واحد های اصلی آپارتمان : آشپزخانهو اتاق پذیرایی و اتاق خواب
4. تمامی محاسبات نور انجام گرفته شده باید بالای 60 درصد باشند.

راه های تقویت طراحی نور روز ساختمان ها

راهبرد های طراحی نور روز وابسته به مشخصات هر ساختمان مطابق ذیل تعیین می شود:

جهت: جهت ساختمان می تواند بر اساس نحوه استفاده نور روز درون ساختمان مشخص شود.

فرم: بسته به عملکرد و موقعیت ساختمان ، فرم می تواند در تهیه سایه بان خود یا دسترسی کامل به خورشید مفید باشد.

ترکیب بندی نما شیشه برای طراحی داخلی

ترتیب بندی پنجره ها و بازشوها در ارتفاعات یک ساختمان: بازشو ها و پنجره ها نور روز را به داخل ساختمان ها میآورند. شکل، اندازه، جهت و مشخصات مصالح بکار رفته در آنان بر روی کیفیت و کمیت نور روز تاثیر می گذارد. بر ای بهره گیری از نور های جانبی می توان از انواع نما های شیشه ای اسپایدر، کرتین وال، پنجره ها و... و برای نور روز فوقانی از اسکای لایت استفاده کرد. شیشه های مورد استفاده در نما های شیشه ای و اسکای لایت ها می تواند در اساس میزان نور ورودی، گرما، تهویه و سایر فاکتور ها طراحی و تولید شوند.

نسبت باز شو به دیوار (WWR) و نسبت اسکای لایت به سقف (SRR) مهم ترین عامل در میزان نور ورودی به فضای داخلی و کیفیت آنمی باشد. شیشه یکی از مهم ترین متریال نما های شیشه ای است که بر کیفیت و کمیت نور روز تاثیر می گذارد.  شفاف، نیمه شفاف، آینه ای و لاکچری بودن شیشه ها با توجه به نوع کاربرد آنان یک منبع تمایز و کمال برای فضا شما ایجاد می کند. شیشه های با عملکرد بالا ( سولار کنترل، عایق حرارتی و راحتی آکوستیک) مشخصات حرارتی و اپتیکی مناسبی را فراهم آورده و به بهره وری انرژی هنگامیکه در نما های شیشه ای و پنجره ها استفاده می شود، کمک شایانی می کند.

ترکیب بندی شیشه ها در نمای شیشه ای

شیشه های دو یا چند جداره مشخصات ایزولاسیون فوق العاده ای دارد و باعث کاهش قابل توجه گرما خورشید می شود. فضای بین دو شیشه تاثیر بسیار زیادی بر روی این ویژگی دارد. این فضا معمولا با گاز های آرگون، کریپتون یا هوای خشک پر می شود.

مشخصات حرارتی و اپتیکی شیشه ها

U-Value: میزان هدر رفت انرژی گرمایی در ساختمان را نشان می دهد. بعبارتی می توان این گونه توصیف نمود که شرح محاسبه مقادیر از دست دادن حرارت و حجم گرمایی در ساختمان، یا ضریب تبادل حرارتی و هدررفت انرژی در ساختمان را در اصطلاح فنی U-VALUE می گویند که برحسب واحد w/m²xk محاسبه میگردد.(اندازهگیری وات در متر کلوین)

بعبارت ساده تر میزان هدررفت انرژی در یک سازه مشخص را با مقدار U-VALUE تعیین می نمایند که هرچقدر عدد بدست آمده کمتر باشد میزان هدررفت انرژی کمتر است.

VLT: درصد انتقال نور از سطح شیشه می باشد. این شاخص میزان نور طبیعی ساطع شده از خورشید و عبور کرده از طریق شیشه را اندازه گیری می کند. هرچه قدر این درصد بیشتر باشد شیشه عملکرد بهتری دارد.

ضریب گرمای خورشید جذب شده SHGC : درصد انرژی گرمایی عبوری و جذب شده از طریق شیشه می باشد. این ضریب میزان توانایی شیشه را برای مقاومت در برابر گرمای خورشید نشان می دهد. SHGC همچنین توانایی سایه اندازه نماهای شیشه ای را نشان می دهد که به خصوص در مناطق شرجی و گرم بسیار با اهمیت می باشد. هر چه این ضریب کمتر باشد بهتر است. برای مثال عدد 0.75 برای این ضریب بدین معنی است که 75 درصد حرارت خورشید توسط شیشه جذب شده است.

LSG: برای ایجاد توازن میان نور و گرمای دریافتی از این ضریب استفاده می شود در واقع این ضریب از نسبت VLT به SHGC  (VLT/SHGC) بدست می آید. برای مناطق گرمسیر این مقدار باید از 1.5 بیشتر باشد.

DF یا ضریب روشنایی از نسبت روشنایی داخلی به روشنایی خارجی بر حسب درصد محاسبه می شود. این مفهوم برای  زمانی که آسمان پوشیده از ابر می باشد، ساخته شده است. اگر توزیع درخشندگی شناخته شده است یا می توان آن را به طور منطقی تخمین زد ، DF قابل محاسبه است.

عوامل موثر در طراحی نور روز برای نماهای شیشه ای

در نهایت مواردی که در نور روز ورودی به فضای ما و نما شیشه ای تاثیر گذار است به طور خلاصه شامل موارد ذیل می شود:

1. اندازه بازشو ها در نمای شیشه ای و اسکای لایت
2. موقعیت قرارگیری بازشو ها
3. نحوه ترکیب بندی قسمت های آپارتمان
4. مشخصات هندسی اتاق ها
5. میزان نور عبوری از شیشه ها (VT)
6. میزا ن انعکاس نور از سطح اتاق
7. نحوه انعکاس نور از سطح خارجی ساختمان که در میزان نور ورودی به آپارتمان تاثیر می گذارد.